Metodologia BB_Design Lab: Partycypacyjne Kształtowanie Przestrzeni Miejskiej
concept
1. EDUKACYJNA GRA TERENOWA "SZYBOWCE - DZIEDZICTWO: SKRZYDŁA CZASU"
-
Tytuł: "Szybowce - Dziedzictwo: Skrzydła Czasu" (dodajemy podtytuł, który brzmi bardziej intrygująco i poetycko).
-
Cel: Połączenie edukacji (historia szybownictwa, technologia, konstruktorzy, wpływ na region) z zabawą, rozwojem umiejętności współpracy, logicznego myślenia, orientacji w terenie i kreatywności. Gra powinna inspirować do zainteresowania się lotnictwem.
-
Grupy docelowe (dostępność):
-
Rodziny z dziećmi (prostsza wersja gry, skupiona na zabawie i podstawowych informacjach).
-
Młodzież szkolna (wersja z większym naciskiem na aspekty techniczne i historyczne, możliwość wykorzystania w ramach lekcji historii/fizyki).
-
Dorośli/Seniorzy (wersja z pogłębionymi informacjami historycznymi, anegdotami, wspomnieniami).
-
Osoby z niepełnosprawnościami (przystosowanie trasy i zadań, np. dla osób poruszających się na wózkach – wybór odpowiedniej nawierzchni, unikanie barier architektonicznych; dla osób z dysfunkcjami wzroku – materiały audio, opisy dotykowe, powiększone czcionki).
-
-
Fabuła: Uczestnicy wcielają się w role badaczy historii lotnictwa, którzy otrzymują tajemniczy list od zmarłego konstruktora szybowców. List zawiera fragmenty planów unikatowego, eksperymentalnego szybowca oraz wskazówki, gdzie szukać kolejnych części. Celem jest odnalezienie wszystkich fragmentów, złożenie planów i "odtworzenie" (wirtualnie lub poprzez model) tego wyjątkowego szybowca. Można dodać wątek "zagrożenia" – np. plany chce przejąć ktoś, kto chce wykorzystać technologię do złych celów.
-
Lokalizacja: Ścieżka wokół lotniska, ale z wykorzystaniem kluczowych punktów:
-
Stary hangar (jeśli jest dostępny i bezpieczny) – jako "pracownia konstruktora".
-
Tablice informacyjne – jako punkty z zagadkami/zadaniami.
-
Punkt widokowy na lotnisko – jako miejsce obserwacji i zadania związanego z ruchem lotniczym.
-
Pomnik/Miejsce pamięci (jeśli istnieje) – jako punkt zadania związanego z historią/postaciami.
-
-
Zadania i zagadki (przykłady z rozwinięciem i uwzględnieniem różnych grup docelowych):
-
Poszukiwanie ukrytych QR kodów: Zamiast "części szybowca" ukrywamy QR kody, które po zeskanowaniu (smartfonem/tabletem) prowadzą do:
-
Filmu/animacji przedstawiającej fragment historii.
-
Zagadki logicznej (dostosowanej poziomem trudności do grupy docelowej).
-
Zdjęcia/ilustracji z zadaniem (np. "Znajdź na lotnisku obiekt podobny do tego na zdjęciu").
-
Nagrania audio (np. wspomnienia pilota, dźwięki startującego szybowca).
-
Archiwalnych dokumentów
-
-
Szyfr konstruktora: Zagadka polegająca na odszyfrowaniu wiadomości zapisanej prostym szyfrem (np. szyfr Cezara) – wiadomość zawiera wskazówkę do kolejnego punktu. (Dla młodszych dzieci – prostszy szyfr, dla starszych – bardziej skomplikowany).
-
Układanka aerodynamiczna: Uczestnicy otrzymują elementy układanki (wydrukowane na sztywnym materiale lub wycięte z drewna), które przedstawiają różne profile skrzydeł. Ich zadaniem jest ułożenie ich w odpowiedniej kolejności, aby uzyskać jak najlepszy profil aerodynamiczny (instrukcja z wyjaśnieniem zasad aerodynamiki).
-
Stacja pogodowa: Zadanie polegające na odczytaniu danych z prostej stacji meteorologicznej (jeśli jest dostępna) lub z tablicy informacyjnej i określeniu, czy warunki są odpowiednie do lotu szybowcem (podstawowe informacje o wpływie wiatru, temperatury, opadów).
-
"Zbuduj wieżę kontroli lotów": Zadanie zespołowe dla młodszych dzieci – z dostępnych materiałów (klocki, kartony, patyki) budują wieżę kontroli lotów, ucząc się o jej funkcji.
-
Fotograficzne wyzwanie (rozwinięcie): Uczestnicy otrzymują listę konkretnych ujęć, które muszą wykonać (np. "szybowiec w locie", "detal konstrukcji skrzydła", "hangar z lotu ptaka" – jeśli jest możliwość wejścia na wieżę widokową/dron). Najlepsze zdjęcia mogą być nagrodzone (np. publikacja na stronie internetowej projektu, drobne upominki).
-
Zadanie kreatywne (rozwinięcie): "Zaprojektuj swój szybowiec przyszłości". Uczestnicy, korzystając z dostępnych materiałów (papier, kredki, flamastry, elementy recyklingowe), projektują swój własny, futurystyczny szybowiec. Mogą nadać mu nazwę, opisać jego funkcje i technologie.
-
Quiz wiedzy (rozwinięcie): Interaktywny quiz na ekranie dotykowym (jeśli jest dostępny kiosk) lub w aplikacji mobilnej. Pytania o różnym stopniu trudności, dostosowane do grup wiekowych. Możliwość zdobywania punktów i odznak.
-
-
Materiały i rekwizyty:
-
Mapy (dostosowane do różnych grup wiekowych – dla dzieci bardziej obrazkowe, dla dorosłych – z dokładniejszymi informacjami).
-
Aplikacja mobilna (opcjonalnie, ale bardzo podnosi atrakcyjność):
-
Mapa z zaznaczonymi punktami.
-
Skaner QR kodów.
-
Zagadki i zadania.
-
Quiz wiedzy.
-
Galeria zdjęć/filmów.
-
Możliwość śledzenia postępów i zdobywania punktów.
-
Dźwięki i muzyka budujące atmosferę.
-
-
"Teczka badacza" (dla każdego uczestnika/grupy):
-
Notes i długopis.
-
Lupa (do obserwacji detali).
-
Kompas (do nauki orientacji).
-
"Fragmenty planów" (wydrukowane na postarzanym papierze).
-
Ołówek/kredki (do zadań kreatywnych).
-
-
Modele szybowców (do demonstracji, do zadań).
-
Elementy ubioru (opcjonalnie): czapki pilotki, szaliki, gogle (dla dzieci, do zdjęć).
-
-
Testowanie: Koniecznie przeprowadź testy gry z różnymi grupami docelowymi, aby wyłapać ewentualne błędy, niedociągnięcia i dostosować zadania.
2. INNOWACYJNE DZIAŁANIA EDUKACYJNE – "SZYBOWCOWE LABORATORIUM"
-
Nazwa: "Szybowcowe Laboratorium" (sugeruje interaktywność i eksperymentowanie).
-
Ścieżki tematyczne (rozwinięcie):
-
"Śladami konstruktorów": Historia SZD i innych ważnych zakładów lotniczych, biografie konstruktorów, ewolucja projektów szybowców, wystawa modeli, prezentacje multimedialne, interaktywne osie czasu.
-
"Aerodynamika w praktyce": Wyjaśnienie zasad aerodynamiki w prosty i przystępny sposób (np. poprzez eksperymenty z modelami, dmuchawami, tunelem aerodynamicznym – jeśli jest dostępny). Interaktywne plansze, animacje, gry edukacyjne. Warsztaty z budowy latawców i prostych modeli latających.
-
"Materiały i technologie": Prezentacja materiałów używanych do budowy szybowców (drewno, kompozyty, metal), ich właściwości, proces produkcji. Możliwość dotknięcia próbek materiałów. Pokaz cięcia/formowania materiałów (jeśli jest to możliwe i bezpieczne).
-
"Szybowiec od kuchni": Szczegółowe omówienie budowy szybowca, poszczególnych elementów, ich funkcji. Interaktywny model szybowca, który można "rozebrać" na części. Wirtualny spacer po wnętrzu szybowca (z wykorzystaniem technologii VR).
-
"Niebo bez granic": Historia szybownictwa w Polsce i na świecie, sylwetki wybitnych pilotów, rekordy, zawody szybowcowe. Symulator lotu (nawet prosty, ale dający namiastkę sterowania szybowcem). Spotkania z pilotami (możliwość zadawania pytań, wysłuchania opowieści).
-
-
Symulatory lotu - współpraca z lokalnym Aeroklubem lub szkołą
-
Warsztaty (rozwinięcie):
-
Budowa modeli szybowców (z różnych materiałów – balsa, pianka, papier).
-
Podstawy pilotażu (na symulatorze, z instruktorem).
-
Aerodynamika dla najmłodszych (eksperymenty z papierowymi samolotami, latawcami).
-
Meteorologia dla lotników (podstawy meteorologii, odczytywanie map pogodowych).
-
Fotografia lotnicza (warsztaty z robienia zdjęć szybowcom i innym statkom powietrznym).
-
Szybowcowy design (warsztaty z projektowania grafiki/malowania na szybowcach – np. na modelu lub na symulatorze).
-
-
Interaktywne wystawy (rozwinięcie):
-
Eksponaty dotykowe. Modele szybowców, które można dotknąć i obejrzeć z bliska. Próbki materiałów konstrukcyjnych.
-
Stacje multimedialne. Ekrany dotykowe z grami edukacyjnymi, quizami, filmami, animacjami.
-
Wirtualna rzeczywistość (VR). Symulacje lotu szybowcem, zwiedzanie wnętrza szybowca, historyczne rekonstrukcje.
-
Rzeczywistość rozszerzona (AR). Aplikacje mobilne, które po nakierowaniu na eksponat wyświetlają dodatkowe informacje, animacje, modele 3D.
-
Projekcje multimedialne. Filmy wyświetlane na ścianach hangaru, tworzące immersyjne środowisko.
-
Stanowiska do samodzielnego eksperymentowania. Proste eksperymenty z aerodynamiki, fizyki lotu.
-
"Wirtualny hangar": Z wykorzystaniem technologii VR – zwiedzanie hangaru z historycznymi szybowcami, możliwość "wejścia" do środka, obejrzenia detali.
-
"Zostań konstruktorem": Interaktywna gra, w której uczestnicy projektują własny szybowiec, dobierając parametry i materiały, a następnie testują go w wirtualnym tunelu aerodynamicznym.
-
"Galeria sław": Interaktywna wystawa poświęcona wybitnym polskim pilotom i konstruktorom szybowców – zdjęcia, biografie, filmy, nagrania audio.
-
"Szybowcowe kino": Projekcja filmów dokumentalnych i fabularnych o tematyce lotniczej, w specjalnie zaaranżowanej przestrzeni (np. w hangarze, z leżakami, popcornem).
-
-
Programy dla szkół (rozwinięcie):
-
Lekcje tematyczne (historia, fizyka, technika) prowadzone w atrakcyjnej formie (pokazy, eksperymenty, gry).
-
Konkursy (np. na najlepszy model szybowca, na najlepszy projekt graficzny, na najlepszy film o tematyce lotniczej).
-
Spotkania z pilotami i konstruktorami.
-
"Dzień otwarty lotniska" (dla szkół i dla wszystkich chętnych) – pokazy lotnicze, zwiedzanie hangaru, warsztaty, gry, konkursy.
-
3. WYSTAWY HISTORYCZNE – "SZYBOWCE: HISTORIA I PASJA"
-
Podział tematyczny
-
"Początki szybownictwa w Polsce": Prezentacja pierwszych szybowców, pionierów lotnictwa, rozwój technologii.
-
"Złoty wiek szybownictwa": Osiągnięcia polskich pilotów i konstruktorów w okresie międzywojennym i powojennym, rekordy, zawody.
-
"SZD – historia i dziedzictwo": Szczegółowa historia zakładów, najważniejsze modele szybowców, sylwetki konstruktorów.
-
"Szybownictwo współczesne": Nowoczesne technologie, nowe materiały, perspektywy rozwoju.
-
Wykorzystanie multimediów. Archiwalne zdjęcia, filmy, dokumenty, nagrania audio, wywiady z pilotami i konstruktorami. Interaktywne mapy, osie czasu.
-
Modele szybowców. Pełnowymiarowe repliki, miniatury, modele do składania.
-
Elementy interaktywne. Symulatory lotu, gry edukacyjne, quizy.
-
Wystawy plenerowe. Plansze informacyjne umieszczone wzdłuż ścieżki wokół lotniska.
4. KONFERENCJE I SEMINARIA – "SZYBOWNICTWO: PRZESZŁOŚĆ, TERAŹNIEJSZOŚĆ, PRZYSZŁOŚĆ"
-
Tematyka:
-
Historia szybownictwa (referaty naukowe, prezentacje, panele dyskusyjne).
-
Nowoczesne technologie w szybownictwie (materiały, konstrukcja, aerodynamika).
-
Bezpieczeństwo w lotnictwie szybowcowym.
-
Szybownictwo jako sport i rekreacja.
-
Szybownictwo a ochrona środowiska (możliwości wykorzystania energii odnawialnej w lotnictwie).
-
Szybownictwo jako element dziedzictwa kulturowego.
-
-
Uczestnicy:
-
Naukowcy, historycy, konstruktorzy, piloci.
-
Przedstawiciele aeroklubów, szkół lotniczych, muzeów lotnictwa.
-
Młodzież, studenci, pasjonaci lotnictwa.
-
Przedstawiciele władz lokalnych, regionalnych, krajowych.
-
Przedstawiciele mediów.
-
-
Forma:
-
Wykłady, prezentacje, panele dyskusyjne.
-
Warsztaty, pokazy.
-
Wystawy towarzyszące.
-
Spotkania networkingowe.
-
Transmisja online – dla zwiększenia dostępności.
-
-
"Młodzi o szybownictwie" - Osobna sekcja dla prelekcji młodych pasjonatów
5. UROCZYSTOŚCI JUBILEUSZOWE/ROCZNICOWE
-
Wybór wydarzenia/postaci:
-
Rocznica powstania SZD.
-
Rocznica pierwszego lotu ważnego polskiego szybowca.
-
Rocznica urodzin/śmierci wybitnego konstruktora/pilota.
-
-
Forma:
-
Uroczysta akademia (z udziałem władz, przedstawicieli środowiska lotniczego, zaproszonych gości).
-
Koncert/występ artystyczny (o tematyce lotniczej).
-
Odsłonięcie tablicy pamiątkowej/pomnika.
-
Pokaz lotniczy (jeśli to możliwe).
-
Wystawa okolicznościowa.
-
Wydanie publikacji okolicznościowej.
-
Spotkanie wspomnieniowe.
-
PODSUMOWANIE I KLUCZOWE ELEMENTY SUKCESU:
-
Spójność: Wszystkie projekty powinny być ze sobą powiązane i tworzyć spójną całość pod hasłem "Szybowce – Dziedzictwo".
-
Interaktywność: Maksymalne zaangażowanie odbiorców poprzez gry, warsztaty, symulatory, multimedia.
-
Dostępność: Dostosowanie projektów do różnych grup odbiorców (wiek, zainteresowania, niepełnosprawności).
-
Innowacyjność: Wykorzystanie nowoczesnych technologii (VR, AR, aplikacje mobilne).
-
Współpraca: Zaangażowanie różnych podmiotów (aeroklub, szkoły, muzea, władze lokalne).
-
Promocja: Skuteczna promocja projektów w mediach (tradycyjnych i społecznościowych). Stworzenie atrakcyjnej strony internetowej/profilu w mediach społecznościowych.
-
Estetyka: Dbałość o wizualną stronę projektów (grafika, materiały promocyjne, aranżacja przestrzeni).
-
Budżet: Realistyczne oszacowanie kosztów i źródeł finansowania. Przygotuj szczegółowy kosztorys każdego z projektów, uwzględniając wszystkie wydatki (materiały, wynagrodzenia, promocja, itp.). Poszukaj potencjalnych partnerów, którzy mogliby wesprzeć projekt finansowo lub rzeczowo.
-
Zrównoważony rozwój: Staraj się, aby projekty były przyjazne dla środowiska. Wykorzystuj materiały ekologiczne, promuj recykling, minimalizuj zużycie energii.
Chatgpt (darmowa wersja)
Oto kilka propozycji projektów, które mogą wykorzystać dotacje z programu „Kultura-Interwencje 2025”, a jednocześnie wpisują się w profil Waszych działalności oraz doświadczenia w zakresie dziedzictwa szybownictwa:
1. Festiwal Dziedzictwa Szybownictwa
Opis:
Organizacja ogólnokrajowego festiwalu celebrującego historię i kulturę polskiego szybownictwa. W ramach wydarzenia można przygotować wystawy historyczne (np. prezentujące dokumentację, fotografie, modele samolotów), pokazy multimedialne oraz interaktywne strefy edukacyjne.
Elementy:
- Wystawy z katalogami (np. multimedialne retrospekcje historii szybowców)
- Koncerty i widowiska łączące motywy lotnicze z nowoczesnymi formami sztuki
- Warsztaty dla młodzieży i dorosłych – np. z zakresu projektowania graficznego inspirowanego aerodynamiką
- Spotkania z pasjonatami i ekspertami (panele dyskusyjne, prelekcje)
2. Interaktywne Warsztaty „Design i Innowacje w Dziedzictwie Lotniczym”
Opis:
Cykl warsztatów skierowanych do lokalnych społeczności, studentów oraz profesjonalistów, w których łączone są elementy designu, innowacji oraz historii szybowców.
Elementy:
- Praktyczne zajęcia z projektowania (np. tworzenie koncepcji nowoczesnych instalacji czy interaktywnych ekspozycji inspirowanych szybownictwem)
- Warsztaty edukacyjne prezentujące znaczenie dziedzictwa lotniczego dla regionalnej tożsamości
- Konkursy na najlepszy projekt łączący tradycję z nowoczesnością
- Prezentacja efektów warsztatów w formie wystawy lub online
3. Cykl Konferencji „Ludzie, Innowacje, Design – Przestrzenie Inspiracji”
Opis:
Organizacja konferencji i seminariów, podczas których eksperci z dziedziny kultury, designu oraz lotnictwa dyskutowaliby o roli innowacji w reinterpretacji dziedzictwa.
Elementy:
- Panele dyskusyjne z udziałem historyków, projektantów oraz praktyków kultury
- Seminaria dotyczące metod digitalizacji dziedzictwa i nowych form prezentacji historii (np. VR, AR)
- Prezentacje badań nad wpływem szybowców na rozwój regionalnej tożsamości i kultury
- Szkolenia podnoszące kompetencje kadr kultury w zakresie zarządzania projektami interdyscyplinarnymi
4. Projekt „Młodzi w Przestworzach” – Edukacyjna Inicjatywa dla Szkoły i Społeczności
Opis:
Program skierowany do młodzieży i lokalnych społeczności, mający na celu przybliżenie historii i technik szybowcowych poprzez interaktywne zajęcia edukacyjne.
Elementy:
- Plenery i warsztaty terenowe na lotniskach historycznych lub w miejscach związanych z szybownictwem
- Zajęcia integrujące elementy historii, technologii i designu
- Konkursy artystyczne i projektowe (np. tworzenie własnych interpretacji wizualnych dziedzictwa lotniczego)
- Spotkania z ekspertami oraz pasjonatami, którzy opowiedzą o znaczeniu dziedzictwa szybownictwa w kształtowaniu tożsamości regionu
5. Cyfrowa Mapa Dziedzictwa – Interaktywny Archiwum Szybownictwa
Opis:
Projekt badawczo-edukacyjny, który ma na celu stworzenie interaktywnej, cyfrowej mapy dokumentującej miejsca i wydarzenia związane z szybownictwem w Polsce.
Elementy:
- Współpraca z lokalnymi muzeami, archiwami i instytucjami kultury
- Digitalizacja materiałów archiwalnych oraz opracowanie interaktywnych prezentacji (np. aplikacja mobilna, strona internetowa)
- Warsztaty dla społeczności lokalnych dotyczące metod zbierania i udostępniania lokalnych historii
- Konferencje podsumowujące wyniki badań oraz prezentacja mapy na wydarzeniach kulturalnych
6. Wirtualne Muzeum Szybownictwa
Opis: Stworzenie platformy online prezentującej historię i osiągnięcia polskiego szybownictwa. Wirtualne muzeum umożliwi dostęp do unikalnych materiałów dla szerokiego grona odbiorców, niezależnie od miejsca zamieszkania.
Elementy:
- Cyfrowa kolekcja eksponatów: Skanowanie i udostępnienie modeli szybowców, dokumentów, fotografii oraz filmów archiwalnych.
- Interaktywne wycieczki: Wirtualne spacery po historycznych miejscach związanych z szybownictwem, takich jak dawne lotniska czy fabryki szybowców.
- Materiały edukacyjne: E-booki, podcasty i webinary dotyczące historii, technologii i znaczenia szybownictwa w Polsce.
Cel: Zapewnienie dostępu do wiedzy o szybownictwie dla osób, które nie mogą odwiedzić fizycznych wystaw, oraz promocja dziedzictwa lotniczego w przestrzeni cyfrowej.
7. Szybowcowe Kino Plenerowe
Opis: Organizacja cyklu plenerowych pokazów filmowych związanych z tematyką lotnictwa i szybownictwa. Wydarzenia odbywałyby się w pobliżu lotniska, tworząc unikalną atmosferę.
Elementy:
- Projekcje filmów: Pokazy filmów dokumentalnych i fabularnych związanych z historią lotnictwa i szybownictwa.
- Spotkania z twórcami: Dyskusje z reżyserami, pilotami i ekspertami po seansach.
- Strefa gastronomiczna: Food trucki i stoiska z lokalnymi przysmakami dla uczestników.
Cel: Integracja społeczności lokalnej wokół dziedzictwa szybownictwa oraz promocja kultury filmowej związanej z lotnictwem.
8. Szybowcowy Piknik Rodzinny
Opis: Organizacja pikniku rodzinnego na terenie lotniska, oferującego różnorodne atrakcje związane z szybownictwem i lotnictwem.
Elementy:
- Pokazy lotnicze: Demonstracje lotów szybowcowych oraz akrobacji powietrznych.
- Strefa edukacyjna dla dzieci: Warsztaty modelarskie, malowanie twarzy, gry i zabawy o tematyce lotniczej.
- Konkursy i quizy: Sprawdzenie wiedzy uczestników na temat szybownictwa z nagrodami dla najlepszych.
Cel: Zachęcenie rodzin do wspólnego spędzania czasu i zainteresowanie najmłodszych historią oraz techniką szybownictwa.
9. Szybowcowe Warsztaty Artystyczne
Opis: Organizacja warsztatów artystycznych inspirowanych tematyką szybownictwa, skierowanych do różnych grup wiekowych.
Elementy:
- Warsztaty malarskie i rzeźbiarskie: Tworzenie dzieł inspirowanych formami i historią szybowców.
- Fotografia lotnicza: Zajęcia z fotografii, w tym możliwość fotografowania szybowców w locie.
- Wystawa prac uczestników: Prezentacja stworzonych dzieł w lokalnych galeriach lub przestrzeniach publicznych.
Cel: Połączenie sztuki z techniką, promowanie kreatywności oraz ukazanie piękna szybownictwa z perspektywy artystycznej.
10. Program Mentoringowy „Skrzydła Kariery”
Opis: Stworzenie programu mentoringowego dla młodzieży zainteresowanej karierą w lotnictwie i szybownictwie.
Elementy:
- Spotkania z mentorami: Regularne sesje z doświadczonymi pilotami, inżynierami i specjalistami z branży lotniczej.
- Warsztaty rozwojowe: Szkolenia z zakresu umiejętności miękkich, takich jak komunikacja, praca w zespole czy zarządzanie stresem.
- Staże i praktyki: Możliwość zdobycia doświadczenia w lokalnych firmach i instytucjach związanych z lotnictwem.
Claude AI (darmowa wersja)
„Skrzydła Historii: Festiwal Dziedzictwa Polskiego Szybownictwa”
Wielodniowy festiwal celebrujący bogatą polską tradycję szybowcową z wystawami historycznych szybowców, fotografii i rysunków technicznych. Obejmuje interaktywne warsztaty, podczas których uczestnicy mogą dowiedzieć się o aerodynamice i nauce stojącej za szybownictwem. Prelekcje doświadczonych pilotów szybowcowych i projektantów z regionu Bielska-Białej.
„Projektowanie nieba: seria warsztatów na temat ewolucji projektowania szybowców”
Seria warsztatów poświęconych projektowaniu, badających ewolucję polskich szybowców na przestrzeni dziesięcioleci. Połączenie edukacji technicznej z zajęciami praktycznymi, podczas których uczestnicy tworzą skalowane modele lub projekty koncepcyjne. Kulminacją może być publiczna wystawa dzieł uczestników wraz z materiałami historycznymi.
„Historie lotnicze: Dokumentowanie pionierów polskiego szybownictwa”
Projekt kulturalno-edukacyjny mający na celu zebranie, udokumentowanie i zaprezentowanie ustnych historii pionierskich pilotów i projektantów szybowcowych w Polsce. Stworzenie cyfrowego archiwum i wyprodukowanie krótkiego filmu dokumentalnego, który zostanie wyświetlony podczas specjalnego wydarzenia, ewentualnie z towarzyszącym katalogiem lub publikacją.
„Szybowanie w czasie: interaktywna wystawa dziedzictwa”
Opracowanie innowacyjnej wystawy wykorzystującej media mieszane i interaktywne wyświetlacze w celu zaprezentowania rozwoju szybownictwa w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem wkładu Bielska-Białej. Uwzględnienie elementów VR lub AR umożliwiających odwiedzającym wirtualne doświadczenie szybownictwa.
„Skyward Symphony” - powietrzna instalacja artystyczna
Stworzenie bezprecedensowego połączenia historii szybownictwa i sztuki współczesnej poprzez wciągającą instalację dźwiękową i świetlną. Historyczne szybowce zawieszone w dużym obiekcie stają się zarówno eksponatami wystawowymi, jak i powierzchniami projekcyjnymi do cyfrowego opowiadania historii. Uzupełnieniem jest oryginalna kompozycja muzyczna inspirowana dźwiękami szybownictwa, wykonywana na żywo podczas otwarcia przez lokalnych muzyków, podczas gdy tancerze powietrzni występują wśród zawieszonych szybowców, tworząc multisensoryczną celebrację tego wyjątkowego dziedzictwa.
„Digital Wingspan” - Szlak Rozszerzonej Rzeczywistości Dziedzictwa Szybownictwa
Opracowanie opartej na lokalizacji aplikacji AR mapującej ważne miejsca dziedzictwa szybowcowego w Bielsku-Białej. W każdej fizycznej lokalizacji odwiedzający mogą użyć swoich smartfonów, aby odblokować historyczne materiały filmowe, modele 3D szybowców, które zostały zaprojektowane lub latały w tym miejscu, oraz wywiady z postaciami historycznymi (odtworzone przy użyciu sztucznej inteligencji). Uwzględnij elementy grywalizacji, w których odwiedzający zbierają „mile lotnicze” za odwiedzanie miejsc, uzyskując dostęp do ekskluzywnych treści cyfrowych o polskich innowacjach szybowcowych.
„Międzypokoleniowe plany lotów” - dokumentalna produkcja teatralna
Zamów unikalną dokumentalną produkcję teatralną, w której prawdziwe historie pionierów szybownictwa w Polsce zostaną przekształcone w doświadczenie teatralne. W obsadzie znajdą się zarówno profesjonalni aktorzy, jak i prawdziwi członkowie społeczności z różnych pokoleń. Produkcja będzie poruszać się po różnych epokach historii polskiego szybownictwa, ze scenografią zawierającą autentyczne materiały i elementy projektu z historycznych szybowców, tworząc żywe muzeum.
„Airborne Dialogues” - Międzynarodowe Sympozjum Projektowania Szybowców
Międzynarodowe sympozjum skupiające projektantów lotniczych, historyków i artystów z krajów o znaczących tradycjach szybowcowych. Skoncentruj się na wyjątkowym polskim wkładzie w projektowanie i inżynierię szybownictwa, a wspólne warsztaty zaowocują koncepcyjnymi projektami „inspirowanego dziedzictwem przyszłego szybowca”, który łączy historyczne polskie elementy projektowe z najnowocześniejszymi zrównoważonymi materiałami i technologią.
„Prądy termalne” - program wymiany kulturalnej
Ustanowienie inicjatywy wymiany kulturalnej łączącej polskie społeczności z historycznymi powiązaniami z szybownictwem z międzynarodowymi społecznościami o podobnym dziedzictwie. Program obejmowałby wirtualne wystawy, zdalną współpracę warsztatową i zakończyłby się wystawą objazdową, która odwiedziłaby każdą uczestniczącą społeczność, zbierając nowe historie i artefakty podczas podróży, rozwijając się w międzynarodową narrację o ludzkich aspiracjach lotniczych.
„Tkanina, drewno i niebo” - Odrodzenie rzemieślniczych materiałów szybowcowych
Stworzenie serii warsztatów poświęconych tradycyjnym materiałom i rzemiosłu wykorzystywanym w historycznych konstrukcjach szybowców. Współpraca z rzemieślnikami i projektantami w celu ponownego wyobrażenia sobie tych materiałów i technik dla współczesnych zastosowań. Kulminacją projektu będzie wystawa prezentująca zarówno odrestaurowane historyczne artefakty, jak i nowe obiekty inspirowane materiałami szybowcowymi i zasadami aerodynamiki, łącząc przeszłe innowacje z przyszłymi możliwościami.
„Pamięć pionowa: Dotykowe archiwum szybownictwa”
Opracowanie niekonwencjonalnego archiwum, które przekształca historyczne dokumenty szybowcowe, plany i fotografie w dotykową, trójwymiarową instalację. Odwiedzający poruszają się po wystawie pionowo, naśladując doświadczenie wznoszenia się. Zintegrowane czujniki uruchamiają narrację dźwiękową po dotknięciu określonych artefaktów. Wystawa kończy się zamontowaną na suficie lustrzaną instalacją, która tworzy wrażenie szybowania, gdy patrzy się na nią z dołu. To wielozmysłowe podejście sprawia, że dziedzictwo lotnicze jest dostępne dla różnych odbiorców, w tym osób z wadami wzroku.
„Laboratoria atmosferyczne: Klimat i dziedzictwo szybownictwa”
Stworzenie serii interdyscyplinarnych warsztatów łączących historię polskiego szybownictwa ze współczesną nauką o środowisku. Historyczni piloci szybowcowi byli wnikliwymi obserwatorami warunków atmosferycznych i rozwinęli głęboką wiedzę na temat wzorców pogodowych. Projekt ten łączy meteorologów z historykami lotnictwa w celu zbadania tradycyjnych metod przewidywania pogody stosowanych przez polskich pilotów szybowcowych, kontrastując je ze współczesną nauką meteorologiczną. Uczestnicy konstruują proste narzędzia do pomiaru atmosfery przy użyciu zarówno historycznych, jak i współczesnych metod, tworząc sieć obywatelskich stacji meteorologicznych w całym regionie.
„Szybujące geometrie: Seria interwencji architektonicznych”
Zlecenie wykonania specyficznych dla danego miejsca instalacji architektonicznych w historycznie ważnych lokalizacjach szybowcowych. Każda instalacja wykorzystuje zasady matematyczne i formy aerodynamiczne, które zdefiniowały polski projekt szybowca. Te tymczasowe struktury służą zarówno jako artystyczne wypowiedzi, jak i funkcjonalne przestrzenie publiczne, w których mogą odbywać się programy kulturalne. Projekt dokumentuje, w jaki sposób zasady projektowania lotniczego wpłynęły na szersze dyscypliny projektowe i bada transfer wiedzy między inżynierią lotniczą a architekturą.
„Moda aerodynamiczna: Szybowcowe dziedzictwo do noszenia”
Wspólny projekt projektantów mody i historyków lotnictwa badający, w jaki sposób zasady projektowania szybowców mogą wpływać na współczesną odzież. Projekt bada materiały, elementy konstrukcyjne i koncepcje aerodynamiczne z polskiej produkcji szybowców, przekładając je na awangardowe elementy mody. Kolekcja zadebiutowała podczas pokazu na wybiegu, gdzie miejsce zostało przekształcone w warsztat szybowcowy, a modelki poruszały się po zawieszonych historycznych artefaktach szybowcowych. Projekt bada przecięcie funkcjonalnego wzornictwa, innowacji materiałowych i tożsamości kulturowej.
„Prądy transgraniczne: Archiwum Międzynarodowych Tras Szybowcowych”
Badanie i odtwarzanie historycznych tras szybowcowych, które przekraczały granice państw, ze szczególnym uwzględnieniem lotów łączących Polskę z krajami sąsiednimi. Projekt łączy w sobie badania historyczne, mapowanie GPS, współczesne wyprawy szybowcowe podążające historycznymi trasami oraz zaangażowanie społeczności na obu końcach tych tras. Powstała w ten sposób dokumentacja staje się podróżującą wystawą, która fizycznie podąża tymi trasami, zbierając dodatkowe historie i artefakty podczas przemieszczania się między społecznościami, tworząc nowe połączenia poprzez wspólne dziedzictwo lotnicze.
DeepSeek (darmowa wersja)
1. "Szybowce czasu" – interaktywna wystawa transgeneracyjna
Kategoria: Wydarzenie kulturalne + edukacja
-
Koncept: Multimedialna wystawa w przestrzeni Bielska-Białej, łącząca archiwalne zdjęcia, modele szybowców (np. z Muzeum Szybownictwa w Lesznie) z technologiami AR/VR. Uczestnicy przez aplikację "ożywialiby" historyczne konstrukcje, śledzili trasy przelotów, słuchali wspomnień pilotów.
-
Innowacja: Stworzenie "żywych katalogów" z możliwością druku 3D miniaturowych modeli na miejscu.
-
Partnerzy: Muzeum Techniki, lokalne szkoły, programiści AR.
-
Wydatek kwalifikowany: Produkcja instalacji, digitalizacja archiwów, warsztaty z budowy prostych modeli dla rodzin.
2. "Laboratorium skrzydeł" – cykl międzypokoleniowych warsztatów projektowych
Kategoria: Działania kulturalno-edukacyjne
-
Koncept: Seria warsztatów, gdzie uczestnicy (m.in. seniorzy – byli konstruktorzy, młodzież) współprojektują współczesne interpretacje szybowców, wykorzystując biomimetykę (inspirację naturą) i materiały przyszłości (np. biodegradowalne kompozyty).
-
Rezultat: Wystawa prototypów w przestrzeni publicznej + dokumentacja procesu na platformie projektarting.pl.
-
Dodatkowo: Streaming na żywo z warsztatów dla szkół w całej Polsce.
3. "Nie tylko lotnisko" – festiwal site-specific na terenach poklotniskowych
Kategoria: Wydarzenie kulturalne o charakterze lokalnym
-
Koncept: Tymczasowa rewitalizacja opuszczonych przestrzeni związanych z szybownictwem (np. hangary) poprzez instalacje świetlne, performanse teatralne inspirowane historią miejsca, dronowe mappingi 3D.
-
Element edukacyjny: Spacery z przewodnikiem-akustycznym (audiobook z nagraniami archiwalnych rozmów z pilotami).
-
Współpraca: Lokalni artyści, szkoły lotnicze, stowarzyszenia historyczne.
4. "Kod dziedzictwa" – hackathon dla projektantów i programistów
Kategoria: Szkolenia dla kadr kultury + innowacje
-
Koncept: Weekendowy maraton projektowy, którego uczestnicy tworzą narzędzia cyfrowe promujące dziedzictwo szybownictwa (np. gry edukacyjne, wirtualne muzeum, algorytmy analizujące historyczne dane lotów).
-
Nagroda: Wdrożenie najlepszego projektu we współpracy z bb Design Lab.
-
Dodatkowo: Panel dyskusyjny o wyzwaniach digitalizacji dziedzictwa przemysłowego.
5. "Pamięć powietrza" – międzynarodowa konferencja z publikacją badawczą
Kategoria: Konferencja + badania
-
Temat: Rola dziedzictwa lotniczego w budowaniu tożsamości miast postindustrialnych (Bielsko-Biała jako case study).
-
Innowacja: Stworzenie interaktywnej mapy Europy z opuszczonymi lotniskami i ich potencjałem kulturowym.
-
Rezultat: Publikacja z esejami i projektami koncepcyjnymi studentów designu (wersja PL/EN).
6. "Latające dziedzictwo" – mobilna pracownia dla miejscowości związanych z szybownictwem
Kategoria: Animacja społeczności lokalnych
-
Koncept: Przerobiony na pracownię zabytkowy przyczep kempingowy (nawiązujący do turystycznej tradycji szybowników) podróżuje po Polsce, organizując w małych miejscowościach warsztaty:
-
Dla dzieci: Projektowanie "szybowców przyszłości" z recyclingu.
-
Dla seniorów: Digitalizacja wspomnień (np. poprzez storytelling w technologii VR).
-
-
Finansowanie: Część kosztów adaptacji przyczepy, wynagrodzenia animatorów.
7. "Szybowce przyszłości" – międzynarodowy konkurs designu i prototypowania
Kategoria: Wydarzenie kulturalne + edukacja
-
Koncept: Konkurs dla młodych projektantów, inżynierów i artystów na stworzenie koncepcji szybowca przyszłości, inspirowanego historią polskiego szybownictwa, ale wykorzystującego nowoczesne technologie (np. AI, biomimetyka, zrównoważone materiały).
-
Rezultat: Wystawa prac konkursowych w Bielsku-Białej, połączona z prezentacją prototypów (np. wydrukowanych w 3D).
-
Innowacja: Stworzenie wirtualnej galerii na Projektarting.pl, gdzie każdy projekt będzie można obejrzeć w 3D i przeczytać o procesie jego powstawania.
-
Dodatkowo: Warsztaty dla szkół, pokazujące, jak design i technologia mogą zmieniać przyszłość transportu.
8. "Szybowce w chmurach" – interaktywna instalacja artystyczna w przestrzeni miejskiej
Kategoria: Wydarzenie kulturalne
-
Koncept: Tymczasowa instalacja w centrum Bielska-Białej, składająca się z lewitujących (np. na przezroczystych linkach) modeli szybowców, które "poruszają się" pod wpływem wiatru lub interakcji z publicznością.
-
Innowacja: Każdy szybowiec wyposażony w czujniki, które generują dźwięki (np. szum wiatru, odgłosy silników) w zależności od ruchu.
-
Edukacja: Przy instalacji staną interaktywne tablice z QR kodami, prowadzącymi do materiałów o historii szybownictwa na Projektarting.pl.
-
Partnerzy: Lokalni artyści, szkoły artystyczne, programiści.
9. "Szybowce dla Ziemi" – projekt edukacyjno-ekologiczny
Kategoria: Działania kulturalno-edukacyjne
-
Koncept: Cykl warsztatów, podczas których uczestnicy projektują i budują modele szybowców z materiałów z recyklingu, ucząc się jednocześnie o zrównoważonym designie i historii lotnictwa.
-
Rezultat: Wystawa prac w przestrzeni publicznej + konkurs na najdłuższy lot modelu.
-
Innowacja: Stworzenie platformy online (na bbdl.pl), gdzie uczestnicy z całej Polski mogą dzielić się swoimi projektami i inspiracjami.
-
Dodatkowo: Współpraca z lokalnymi szkołami i organizacjami ekologicznymi.
10. "Szybowce wirtualne" – cyfrowe archiwum dziedzictwa lotniczego
Kategoria: Badania + digitalizacja
-
Koncept: Stworzenie wirtualnego muzeum szybownictwa, dostępnego na Projektarting.pl, gdzie użytkownicy mogą eksplorować modele szybowców w 3D, czytać historie pilotów i oglądać archiwalne filmy.
-
Innowacja: Wykorzystanie technologii VR, aby umożliwić "lot" historycznymi szybowcami.
-
Edukacja: Cykl webinarów o digitalizacji dziedzictwa kulturowego, skierowany do kadr kultury.
-
Partnerzy: Muzeum Szybownictwa, archiwa państwowe, programiści.
11. "Szybowce jako sztuka" – międzynarodowy plener artystyczny
Kategoria: Działania kulturalno-edukacyjne
-
Koncept: Zaproszenie artystów z Polski i zagranicy do stworzenia prac inspirowanych szybownictwem (np. rzeźby, instalacje, performance).
-
Rezultat: Wystawa plenerowa w Bielsku-Białej, połączona z katalogiem dostępnym online na Projektarting.pl.
-
Innowacja: Wykorzystanie dronów do dokumentacji prac i tworzenia filmów promocyjnych.
-
Dodatkowo: Warsztaty dla lokalnej społeczności, prowadzone przez artystów.
12. "Szybowce w kosmosie" – interdyscyplinarny projekt badawczo-artystyczny
Kategoria: Wydarzenie kulturalne + badania
-
Koncept: Projekt łączący naukę, sztukę i design, który bada, jak technologie lotnicze mogą inspirować przyszłość podboju kosmosu.
-
Rezultat: Wystawa prac (np. modele "kosmicznych szybowców", filmy, instalacje) + publikacja badawcza.
-
Innowacja: Wykorzystanie AI do generowania wizualizacji przyszłych zastosowań technologii lotniczych.
-
Partnerzy: Centrum Badań Kosmicznych, szkoły wyższe, artyści.
13. "Szybowce dla zmysłów" – doświadczenie immersyjne
Kategoria: Wydarzenie kulturalne
-
Koncept: Multisensoryczna instalacja, która przenosi uczestników w świat szybownictwa poprzez dźwięk, światło, zapach i dotyk (np. symulacja lotu, odgłosy wiatru, zapach drewna i metalu).
-
Innowacja: Wykorzystanie technologii haptycznych, aby uczestnicy mogli "poczuć" lot.
-
Edukacja: Przygotowanie materiałów edukacyjnych dla szkół, dostępnych na bbdl.pl.
-
Partnerzy: Technologiczne start-upy, lokalni artyści.
14. "Szybowce w sieci" – grywalizacja dziedzictwa lotniczego
Kategoria: Działania kulturalno-edukacyjne
-
Koncept: Stworzenie gry online (dostępnej na Projektarting.pl), w której gracze wcielają się w role konstruktorów i pilotów, odkrywając historię polskiego szybownictwa.
-
Innowacja: Wykorzystanie blockchain do tworzenia unikalnych "artefaktów" (np. cyfrowych modeli szybowców), które gracze mogą kolekcjonować.
-
Edukacja: Grywalizacja jako narzędzie do nauki historii i technologii.
15. „ARchitektura Nieba” – rozszerzona rzeczywistość na ścieżce edukacyjnej
Cel: Wzmocnienie interaktywności ścieżki wokół lotniska poprzez technologię AR.
-
Koncept: Uczestnicy skanują QR kody na tablicach edukacyjnych, aby "ożywić" modele szybowców w aplikacji mobilnej.
-
Funkcje AR:
-
Wirtualne loty historycznych szybowców nad lotniskiem (np. legendarnego "Żurawia").
-
Hologramy konstruktorów opowiadających anegdoty (głosowe nagrania archiwalne).
-
Symulacje fizyczne: np. dostosowanie kształtu skrzydła do warunków wietrznych w czasie rzeczywistym.
-
-
-
Innowacja: Możliwość "zbierania" cyfrowych elementów szybowca w aplikacji, które po skompletowaniu odblokowują nagrody (np. darmowy bilet na symulator).
16. „Szybowcowa Kapsuła Czasu” – międzypokoleniowy projekt storytellingowy
Cel: Zachowanie niematerialnego dziedzictwa poprzez historie pilotów i konstruktorów.
-
Działania:
-
Digitalizacja wspomnień: Warsztaty, podczas których seniorzy nagrywają opowieści o szybownictwie, a młodzież tworzy na ich podstawie animacje/komiksy (np. z użyciem AI do generowania wizualizacji).
-
Instalacja artystyczna: "Kapsuła" w kształcie szybowca, gdzie przez słuchawki odtwarzane są nagrania, a na ścianach wyświetlane są prace młodzieży.
-
-
Rezultat: Cyfrowe archiwum na Projektarting.pl z możliwością dodawania nowych historii przez użytkowników.
17. „Bio-Szybowce” – warsztaty przyszłościowego designu
Cel: Łączenie historii z ekologią i biomimetyką.
-
Koncept:
-
Uczestnicy projektują modele szybowców inspirowane naturą (np. kształt skrzydła jak u jerzyka, struktura jak u ważki), używając materiałów biodegradowalnych (np. z odpadów lotniska – stare tkaniny, aluminium).
-
Testowanie modeli w tunelu aerodynamicznym zbudowanym z recyclingu (np. wentylatory z demontażu hangarów).
-
-
Innowacja: Współpraca z naukowcami – analiza projektów pod kątem realnych zastosowań w lotnictwie.
18. „Noc Szybowców” – immersyjny spektakl świetlno-dźwiękowy
Cel: Przekształcenie lotniska w nocne laboratorium sztuki i technologii.
-
Elementy:
-
Mapping 3D na hangarach: Projekcje historii szybownictwa z użyciem laserów i dronów.
-
Teatr ruchu: Tancerze w kostiumach "skrzydeł" odtwarzający dynamikę lotu.
-
Strefa VR: "Lot w ciemności" – symulacja nocnego przelotu z lat 30., oparta na wspomnieniach pilotów.
-
-
Partnerzy: Lokalne szkoły teatralne, festiwale sztuki mediów (np. Patchlab).
19. „Szybowcowe DNA” – gra terenowa z elementami biotechnologii
Cel: Edukacja poprzez naukę i zabawę dla zaawansowanych odbiorców.
-
Mechanika gry:
-
Uczestnicy szukają "genów" szybowców (kody QR ukryte w terenie), reprezentujących kluczowe wynalazki (np. hamulec aerodynamiczny).
-
Każdy znaleziony "gen" odblokowuje zadanie: np. analiza danych z czujników lotu, projektowanie sekwencji DNA w aplikacji (metafora optymalizacji konstrukcji).
-
-
Nagroda: Możliwość nazwania własnego wirtualnego szybowca w grze online na Projektarting.pl.
20. „Hackathon Hangarowy” – maraton projektowy dla innowatorów
Cel: Stworzenie prototypów rozwiązań technologicznych dla lotniska.
-
Wyzwania:
-
Dla programistów: Aplikacja do śledzenia tras historycznych lotów na żywo w AR.
-
Dla designerów: Mobilne meble z recyklingu do strefy edukacyjnej (np. siedziska w kształcie skrzydeł).
-
Dla artystów: Interaktywna instalacja dźwiękowa reagująca na ruch wiatru.
-
-
Rezultat: Najlepsze projekty wdrażane na lotnisku, relacja na bbdlab.pl.
21. „Szybowce bez Granic” – międzynarodowa wymiana młodzieży
Cel: Budowanie sieci pasjonatów lotnictwa.
-
Działania:
-
E-seminaria: Młodzież z Polski i krajów związanych z szybownictwem (np. Niemcy, Litwa) współpracuje nad projektem "idealnego szybowca przyszłości" na platformie FLID.
-
Finał na lotnisku: Spotkanie uczestników, budowa modeli w skali 1:10 i zawody lotów.
-
-
Innowacja: Wykorzystanie tłumaczenia AI na żywo do pokonania barier językowych.